استامینوفن را بیش از حد مصرف نکنید

علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی دارید و با مصرف داروهای سرفه و آنفولانزا هر چند ساعت یکبار کمی تسکین پیدا کرده‌اید. اواخر روز، سردرد دارید و به فکر خوردن چند قرص استامینوفن (تیلنول، پاراستامول و پانادول) برای تسکین درد می‌افتید. همانجا دست نگه دارید.

شاید نمیدانستید که بیش از ۶۰۰ دارو، چه با نسخه و چه بدون نسخه (OTC)، حاوی استامینوفن هستند که به تسکین درد و کاهش تب کمک می‌کنند. استامینوفن، چه به تنهایی و چه به صورت ترکیبی، معمولاً برای کاهش تب و تسکین درد ناشی از سردرد، درد عضلانی، دوره‌های قاعدگی، گلودرد، دندان درد و کمردرد استفاده می‌شود.

هنگام استفاده از یک داروی واحد یا ترکیبی از داروهای حاوی استامینوفن، مراقب باشید که از حد مجاز مصرف روزانه استامینوفن تجاوز نکنید. اگر این داروها با دقت و به درستی مصرف شوند، می‌توانند ایمن و مؤثر باشند. اما مصرف بیش از حد استامینوفن می‌تواند منجر به overdose و آسیب شدید کبدی شود.

علائم مصرف بیش از حد استامینوفن میتواند شامل حالت تهوع، استفراغ، درد شکم، گیجی و زردی (زردی پوست و چشم) باشد. برخی از افراد ممکن است پس از مصرف بیش از حد هیچ علامتی نداشته باشند. علائم مصرف بیش از حد استامینوفن می تواند چند روز طول بکشد تا ظاهر شوند و حتی وقتی که آشکار می‌شوند، ممکن است در ابتدا علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی را تقلید کنند. موارد شدیدتر ممکن است نیاز به پیوند کبد داشته باشند و می‌توانند حتی باعث مرگ نیز شوند.

استامینوفن در بسیاری از داروها وجود دارد

هر ساله در دنیا، افراد ۱ میلیارد بار دچار سرماخوردگی می‌شوند و ۱۲٪ از مردم به آنفولانزا مبتلا می‌شوند. علاوه بر این، از هر ۱۰ نفر، ۷ نفر از داروهای بدون نسخه برای درمان علائم سرماخوردگی، سرفه و آنفولانزا استفاده می‌کنند. استامینوفن اغلب یکی از ترکیبات داروهایی است که برای درمان این علائم استفاده می‌شود.

استامینوفن در بسیاری از داروهای تجویزی رایج در ترکیب با مسکن‌هایی مانند کدئین، اکسی‌کدون و هیدروکودون استفاده می‌شود.

حداکثر دوز توصیه‌شده استامینوفن برای بزرگسالان، ۴۰۰۰ میلی‌گرم در روز برای تمام داروهایی است که ممکن است مصرف کنید. برای جلوگیری از مصرف بیش از این دوز باید به موارد زیر توجه کرد.

• از میزان میلی‌گرم استامینوفن در تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، آگاه باشید.
• بیش از یک داروی بدون نسخه حاوی استامینوفن مصرف نکنید.
• داروی تجویزی و داروی بدون نسخه حاوی استامینوفن را مصرف نکنید، مگر اینکه پزشک به شما توصیه کرده باشد.
• هنگامی که پزشک دارویی تجویز می‌کند، از او بپرسید که آیا حاوی استامینوفن است یا خیر و او را در مورد تمام داروهای دیگر (نسخه‌ای و بدون نسخه) و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، مطلع کنید.

وقتی تصمیم می‌گیرید کدام داروی OTC را بخرید، برچسب اطلاعات دارویی را بخوانید تا ببینید آیا ترکیبات آن شامل استامینوفن است یا خیر، به خصوص قبل از استفاده همزمان از دو یا چند دارو. (برای داروهای تجویزی، ترکیبات روی برچسب جعبه ذکر شده است.)

کلمه "استامینوفن" همیشه به طور کامل روی برچسب جعبه دارو یا ورق آن نوشته نمی‌شود. برخی از شرکت های داروسازی به جای آن از اختصاراتی مانند APAP، استامینوپ، استامین و استام استفاده می کنند.

بر مبنای تجویز پزشک دارو مصرف کنید

عادت کنید که به داروساز یا پزشک خود بگویید چه داروها و مکمل‌های دیگری مصرف می‌کنید و بپرسید که آیا مصرف استامینوفن در کنار آنها مضر می باشد یا خیر.

وقتی درمانی برای کودکان در نظر گرفته شده است،  برچسب دستورالعمل‌های اطلاعات دارویی را بخوانید تا ببینید آیا دارو برای فرزندتان مناسب است و چه مقدار باید به او بدهید. هرگز در مورد دوز دارو حدس نزنید. اگر دوز مناسب وزن یا سن فرزندتان روی برچسب ذکر نشده است و نمی‌توانید بگویید چه مقدار باید به او بدهید، از یک پزشک بپرسید که چه کاری باید انجام دهید.

اگر پس از درمان هنوز درد و تب دارید، بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. در عوض، این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. برای جلوگیری از آسیب، اگر سابقه بیماری کبدی دارید یا روزانه سه یا بیشتر، نوشیدنی الکلی می‌نوشید، با پزشک خود مشورت کنید.

در نهایت، اگرچه استامینوفن یکی از پرمصرف‌ترین و در دسترس‌ترین داروها برای کاهش تب و تسکین درد به شمار می‌رود، اما مصرف ناآگاهانه و بیش از حد آن می‌تواند آسیب‌های جدی و گاه جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد، به‌ویژه برای کبد. آگاهی از ترکیبات داروهایی که مصرف می‌کنید و رعایت دوز مجاز روزانه، مهم‌ترین قدم در جلوگیری از مسمومیت دارویی است.

اگر نیاز به راهنمایی بیشتر در انتخاب داروهای مناسب و ایمن دارید، پیشنهاد می‌کنیم به داروخانه آنلاین خانه دارو مراجعه کنید. در این داروخانه، امکان بررسی ترکیبات دارو، مشاوره دارویی و همچنین انتخابی آگاهانه فراهم شده است. برای خرید و مشاهده قیمت داروها و مکمل‌های ایمن و معتبر، همین حالا به داروخانه آنلاین خانه دارو سر بزنید و با خیالی آسوده خریدی مطمئن را تجربه کنید.

توسط: حسین طهرانی

منبع: FDA