چرا میگرن در زنان بیشتر از مردان شایع است؟

میگرن یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عصبی است. این بیماری با درد شدید (معمولاً در یک طرف سر)، حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا و تغییرات بینایی مشخص می‌شود. تصور می‌شود که این بیماری نتیجه تغییر جریان خون و سیگنالینگ عصبی در مغز باشد.

میگرن بیشتر در افراد ۲۰ تا ۵۰ ساله شایع است، اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد. مطالعات نشان می‌دهد که احتمال تشخیص میگرن در زنان سه تا چهار برابر بیشتر از مردان می باشد و همچنین احتمال بیشتری دارد که حملات میگرنی آنها طولانی‌تر، ناتوان‌کننده‌تر، با زمان بهبودی طولانی‌تر و عود بیشتر باشد.

هورمون‌ها و سایر عوامل می‌توانند باعث این تفاوت ها شوند.

 

هورمون‌ها

علاوه بر نقش‌های مهم استروژن و پروژسترون در چرخه قاعدگی و بارداری، این هورمون‌ها ممکن است بر مواد شیمیایی مغز، مرتبط با سردرد تأثیر بگذارند. تغییرات این هورمون‌ها در طول زندگی یک فرد می‌تواند بر تعداد دفعات وقوع میگرن تأثیر بگذارد.

 

قاعدگی و یائسگی

در افرادی که قاعدگی دارند، افت طبیعی استروژن که قبل از قاعدگی رخ می‌دهد، می‌تواند باعث میگرن شود. با نزدیک شدن فرد به یائسگی، سطح هورمون‌ها نیز می‌تواند نوسان کند و گاهی اوقات باعث افزایش حملات میگرن شود.

در دوران یائسگی، هنگامی که قاعدگی متوقف می‌شود، سطح برخی از هورمون‌ها کاهش می‌یابد و ممکن است دوره‌های میگرن فرد کمتر اتفاق بیفتد.

 

کنترل بارداری 

داروهای ضدبارداری هورمونی، مانند قرص‌های ضدبارداری ساخته شده از استروژن و پروژسترون، می‌توانند میگرن را برای افرادی که این بیماری را دارند و آنها را مصرف می‌کنند، کاهش یا افزایش دهند. علاوه بر این، زنانی که میگرن همراه با اورا را تجربه می‌کنند، باید به دلیل افزایش خطر سکته مغزی ایسکمیک، در مورد گزینه‌های پیشگیری از بارداری با پزشک خود صحبت کنند.

سکته مغزی ایسکمیک (Ischemic Stroke) شایع‌ترین نوع سکته مغزی است و زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون در بخشی از مغز به‌دلیل انسداد یک رگ خونی قطع یا کاهش پیدا می‌کند. این انسداد معمولاً به‌دلیل وجود لخته خون (ترومبوز) یا رسوبات چربی (آترواسکلروز) در عروق مغزی است.

در دوران بارداری، میگرن کمتر شایع است. همچنین توجه به این نکته مهم است که بسیاری از درمان‌های میگرن در دوران بارداری بی‌خطر نیستند. به عنوان مثال، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای افراد باردار بی‌خطر نیستند.

زنان باردار می‌توانند با خیال راحت مصرف داروهای ضد تهوع، مسدودکننده‌های عصبی و تعدیل‌کننده‌های عصبی غیرتهاجمی را در نظر بگیرند.

 

درمان جایگزینی استروژن

افرادی که در دوران یائسگی از درمان جایگزینی استروژن استفاده می‌کنند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به میگرن باشند. طبق یک بررسی سیستماتیک در سال 2021، درمان جایگزینی هورمون پس از یائسگی با بدتر شدن میگرن مرتبط بوده است.

 

هورمون درمانی تطبیق جنسیت

طبق گفته بنیاد میگرن آمریکا، اطلاعات زیادی در مورد چگونگی تأثیر هورمون درمانی تطبیق جنسیت بر میگرن وجود ندارد. اما فردی که هورمون درمانی تطبیق جنسیت را دریافت می‌کند، ممکن است خطر ابتلا به میگرن را مشابه افرادی که از درمان جایگزینی استروژن استفاده می‌کنند، افزایش دهد.

این بنیاد همچنین بر اهمیت صحبت با پزشک در مورد تداخلات احتمالی بین داروهای میگرن و هورمون درمانی تطبیق جنسیت تأکید می‌کند.

 

عوامل دیگر

میگرن می‌تواند توسط عوامل زیادی غیرمرتبط با هورمون‌ها ایجاد شود.

 

عوامل محیطی

عوامل محیطی که می‌توانند میگرن را تحریک کنند عبارتند از:

• استرس
• نور شدید
• سر و صدای زیاد
• بوهای تند
• تغییرات آب و هوا
• تغییرات خواب
• برخی غذاها مانند کافئین، الکل و شکلات

سطح بالای استرس یک محرک قوی برای میگرن است.

 

مشاغل

کارکنان شیفتی و افرادی که مشاغلی دارند که نیاز به کار یدی دارد، نسبت به افراد سایر مشاغل، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به میگرن هستند.

کار شیفت شب همچنین با بسیاری از عوارض جانبی دیگر برای سلامتی، از جمله چاقی، فشار خون بالا، دیابت و سایر بیماری‌ها مرتبط است. میگرن یکی از پیامدهای کار شیفت شب است که احتمال ابتلای زنان به آن بیشتر از مردان است.

 

پرداختن به تفاوت‌های جنسیتی در میگرن

یکی از اهداف پزشکی جنسیتی، افزایش بودجه، تشویق تلاش‌های فراگیر و تأکید بر طراحی تحقیقات برای جمع‌آوری دانش بیشتر در مورد عوامل تعیین‌کننده سلامت زنان است.

مطالعه میگرن از این منظر، داده‌های ژنتیکی، اجتماعی و محیطی را برای بررسی پیشگیری، تشخیص و درمان میگرن به طور خاص در زنان در بر می‌گیرد.

 

آینده درمان میگرن

نوآوری‌ها در تصویربرداری و هوش مصنوعی می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر مغز کمک کند. همانطور که دانشمندان در مورد ژنتیک میگرن بیشتر یاد می‌گیرند، ممکن است درمان‌های هدفمندتری نیز وجود داشته باشد که بر اساس ساختار ژنتیکی فرد عمل می‌کنند.

 

 

میگرن در زنان به دلیل نوسانات هورمونی، عوامل محیطی و تفاوت‌های ژنتیکی، شایع‌تر و اغلب شدیدتر از مردان است. کنترل این سردرد مزمن نیازمند مدیریت استرس، خواب کافی، تغذیه مناسب و در برخی موارد مصرف مکمل‌ها و داروهای تخصصی است.

از مکمل‌های مؤثر در کاهش شدت و دفعات میگرن می‌توان به منیزیم، ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، کوآنزیم Q10 و امگا3 اشاره کرد. همچنین در برخی بیماران، داروهای بتابلاکر، ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای و داروهای ضد میگرن تریپتان‌ها می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند.

در صورت تجربه‌ی مکرر حملات میگرنی، حتماً با پزشک مشورت کنید تا درمانی متناسب با وضعیت هورمونی و سلامت عمومی شما تجویز شود.

برای تهیه‌ی انواع مکمل‌های مفید در کنترل میگرن و داروهای مرتبط، می‌توانید به داروخانه آنلاین خانه دارو یا به صورت حضوری به داروخانه خانه دارو در شهر پردیس مراجعه کنید و از مشاوره تخصصی کارشناسان بهره‌مند شوید.

توسط: حسین طهرانی