بینایی نوزاد: از تولد تا 24 ماهگی

چشمان سالم و بینایی خوب نقش مهمی در چگونگی یادگیری نوزادان و کودکان در دیدن دارد. نوزادان در طی یک دوره زمانی یاد می گیرند که ببینند، درست مانند راه رفتن و صحبت کردن. آنها با تمام توانایی های بصری که در زندگی نیاز دارند متولد نمی شوند. توانایی تمرکز چشم ها، حرکت دقیق آنها و با هم استفاده کردن از آنها به مانند یک تیم باید یاد گرفته شود. همچنین، آنها باید یاد بگیرند که چگونه از اطلاعات بصری که چشم ها به مغزشان می فرستند استفاده کنند تا دنیای اطراف خود را درک کنند و با آن ارتباط برقرار کنند. از بدو تولد، نوزادان با چشمان خود شروع به کاوش در شگفتی های جهان می کنند. حتی قبل از اینکه یاد بگیرند که دستان خود را دراز کنند و چنگ بزنند یا بخزند و بنشینند، چشمان آنها اطلاعات مهمی را برای رشد آنها فراهم می کنند.

مشکلات بینایی و چشمی در نوزادان می تواند باعث تاخیر در رشد شود. تشخیص به موقع هر مشکلی بسیار مهم است تا اطمینان حاصل شود که نوزادان این فرصت را دارند که توانایی های بصری مورد نیاز برای رشد و یادگیری خود را توسعه دهند. والدین نیز نقش مهمی دررشد صحیح چشم و بینایی فرزند خود دارند.

 

اولین معاینه چشم نوزاد

حتی اگر هیچ مشکل چشمی یا بینایی مشهود نباشد، در حدود 6 ماهگی، باید کودک خود را برای اولین معاینه کامل چشم نزد دکتر چشم پزشک ببرید. چشم پزشک موارد زیادی از جمله نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم و همچنین توانایی حرکت چشم و همسویی چشم را آزمایش می کند. چشم پزشک همچنین سلامت کلی چشم ها را نیز بررسی خواهد کرد. مشکلات چشم شایع نیستند، اما در صورت تشخیص به موقع و درمان، میتوانند برطرف گردند.

 

مراحل رشد بینایی نوزاد

در هنگام تولد، نوزادان نمی توانند به خوبی کودکان بزرگتر یا بزرگسالان ببینند  و چشم ها و سیستم بینایی آنها به طور کامل توسعه نیافته است. اما پیشرفت قابل توجهی در چند ماه اول زندگی رخ می دهد. موارد زیر چند نقطه عطف در بینایی و رشد کودک را نشان میدهند. به یاد داشته باشید که همه کودکان یکسان نیستند و برخی از کودکان ممکن است در سنین مختلف به نقاط عطف خاصی برسند.

تولد تا 4 ماهگی

در بدو تولد، بینایی نوزادان با انواع تحریکات بصری مواجه می شود. در حالی که ممکن است نوزادان به دقت به یک هدف، بسیار متضاد نگاه کنند، نوزادان هنوز توانایی تشخیص تفاوت بین دو هدف یا حرکت چشمان خود را بین دو تصویر ندارند. تمرکز اصلی آنها بر روی اشیاء با فاصله 20 تا 25 سانتی متری از صورتشان و یا فاصله تا صورت والدین می باشد. 

در ماه های اول زندگی، چشم های نوزادان شروع به کار کردن با هم می کنند و بینایی به سرعت بهبود می یابد. هماهنگی چشم و دست زمانی که نوزاد شروع به ردیابی اجسام متحرک با چشمان خود می کند و به آنها می رسد شروع به توسعه می کند. در 2 ماهگی، نوزادان راحت‌تر چشمان خود را روی صورت والدین یا افراد دیگری که در نزدیکی خود هستند متمرکز می‌کنند.

در دو ماه اول زندگی، چشمان نوزادان به خوبی هماهنگ نیست و ممکن است به نظر سرگردان به نظر بیاید. این امرمعمولا طبیعی است. با این حال، اگر یک چشم نوزاد دائماً به داخل یا خارج انحراف داشته باشد، معاینه چشم نوزاد توسط چشم پزشک ضروری می باشد.

نوزادان باید از حدود سه ماهگی شروع به دنبال کردن اجسام متحرک با چشمان خود کنند.

 

5 تا 8 ماهگی

در طول این ماه‌ها، کنترل حرکات چشم و مهارت‌های هماهنگی چشم و بدن همچنان بهبود می‌یابد. درک عمق، که توانایی درک در مورد نزدیکتر یا دورتر بودن اجسام نسبت به سایر اشیاء است، در بدو تولد وجود ندارد. در حدود ماه پنجم است که چشم ها قادر به کار کردن باهم برای ایجاد یک دید سه بعدی از جهان و شروع به دیدن عمیق می کنند.

اگرچه دید رنگی نوزاد به اندازه بزرگسالان حساس نیست، اما عموماً اعتقاد بر این است که نوزادان بعد از5 ماهگی دید رنگی خوبی بدست می آورند.

بیشتر نوزادان از حدود 8 ماهگی شروع به چهاردست و پا حرکت کردن می کنند که به تقویت هماهنگی چشم، دست، پا و بدن کمک می کند. کودکانی که زود راه رفتن را شروع میکنند نسبت به کودکانی که دوره ی چهاردست و پا رفتن بیشتری دارند، دیرتر هماهنگی بین چشمان خود را یاد می گیرند.

 

9 تا 12 ماهگی

در حدود 9 ماهگی، نوزادان شروع به بالا کشیدن خود به حالت ایستاده می کنند. تا 10 ماهگی، کودک باید بتواند اشیاء را با انگشت شست و سبابه خود بگیرد. تا دوازده ماهگی، بیشتر نوزادان می خزند و سعی می کنند راه بروند. والدین باید کودکان را تشویق به خزیدن به جای راه رفتن زودهنگام  کنند تا به کودک کمک کنند هماهنگی چشم و دست بهتری داشته باشد. در این دوره نوزادان می توانند به خوبی فاصله ها را درک کنند و اشیا را با دقت پرت کنند.

 

1 تا 2 سالگی

در 2 سالگی، هماهنگی چشم و دست و درک عمق کودک باید به خوبی توسعه یابد. کودکان در این سن علاقه زیادی به کاوش در محیط خود و نگاه کردن و گوش دادن دارند. آنها اشیاء و تصاویر آشنا را در کتاب ها تشخیص می دهند و می توانند با مداد خط خطی کنند.

 

علائم مشکلات چشمی و بینایی

وجود مشکلات چشمی و بینایی در نوزادان نادر است. اکثر نوزادان زندگی را با چشمانی سالم شروع می کنند و بدون مشکل شروع به رشد توانایی های بینایی می کنند. اما گاهی اوقات، سلامت چشم و مشکلات بینایی ممکن است ایجاد شود. والدین باید به دنبال علائمی باشند که نشانه‌ای از مشکلات چشمی و بینایی باشد.

• اشک بیش از حد که نشان دهنده مسدود شدن مجاری اشک می باشد.
• پلک های قرمز می تواند نشانه عفونت چشم باشد.
• چرخش مداوم چشم میتواند نشان دهنده مشکل در کنترل عضلات چشم باشد.
• حساسیت شدید به نور ممکن است نشان دهنده افزایش فشار در چشم باشد.
• پدیدار شدن یک مردمک سفید ممکن است نشان دهنده وجود سرطان چشم باشد.

با رویت هر یک از این علائم باید فوری به چشم پزشک مراجعه نمایید.

 

کاری که والدین می توانند برای کمک به رشد بینایی انجام دهند

کارهای زیادی وجود دارد که والدین می توانند برای کمک به رشد صحیح بینایی کودک خود انجام دهند. در زیر نمونه هایی از فعالیت های متناسب با سن که می تواند به رشد بینایی نوزاد کمک کند، ذکر شده است.

 

تولد تا 4 ماهگی

• در اتاق کودک از چراغ خواب یا چراغ های کم نور دیگر استفاده کنید.
• اسباب بازی های دستی و لمسی را در کانون توجه کودک در فاصله 20 تا 25 سانتی از آنها قرار دهید.
• هنگام راه رفتن در اتاق با کودک صحبت کنید.

 

5 تا 8 ماهگی

• وسایلی مانند جقجقه را در سرتاسر گهواره آویزان کنید تا کودک بتواند آن را بگیرد، بکشد و بازی کند.
• به کودک زمان زیادی برای بازی و کاوش بر روی زمین بدهید.
• بلوک های پلاستیکی یا چوبی را تهیه کنید که کودک بتواند آنها را در دست نگه دارد.
• با کودک بازی های مختلفی انجام دهید و دستان کودک را در حین گفتن کلمات با صدای بلند حرکت دهید.

 

9 تا 12 ماهگی

• برای کمک به رشد حافظه بصری کودک، با اسباب بازی ها یا صورت خود بازی های قایم موشک را انجام دهید.
• هنگام صحبت کردن، اسم اشیاء را نام ببرید تا تداعی کلمات و مهارت های رشد واژگان کودک را تشویق کنید.
• خزیدن و چهاردست و پا رفتن را تشویق کنید.

 

1 تا 2 سالگی

• یک توپ را به جلو و عقب بغلتانید تا به کودک کمک کنید اشیاء را با چشم به صورت بصری ردیابی کند.
• برای تقویت مهارت های حرکتی ظریف و رشد ماهیچه های کوچک، بازی های خونه سازی و توپ هایی با هر شکل و اندازه به کودک بدهید تا بازی کند. 
• برای تحریک توانایی تجسم کودک و هموار کردن راه برای یادگیری و مهارت های خواندن، برای کودک داستان بگویید.

سایت خانه دارو در یکی از بهترین داروخانه های شهر پردیس قرار دارد که با فراهم کردن بهترین مکمل های غذایی برای کودکان و همچنین بهترین محصولات مراقبت از پوست و موی کودک، آمادگی دارد تا تمامی سفارشات شما را به صورت فروش آنلاین در سایت، با کمترین هزینه و سریع ترین راه، برای شما در سراسر ایران عزیز ارسال نماید.

توسط: حسین طهرانی